Ηροδότου αληθινές Ιστορίες: Τα Θυρανοίξια!

  • «Βασιλική πρέπει να σου πούμε ένα νέο. Χθες το βράδυ σε «χαρτώσαμε» (αρραβωνιάσαμε). Με τον Γιώργο του Χρύσανθου».

Κάπως έτσι ή ακριβώς έτσι ξεκίνησε η ιστορία και με κάθε ειλικρίνεια την παραθέτω, όπως μου την ιστόρησε πριν από 4-5 μήνες ο πατέρας μου, που διάγει αισίως σχεδόν το εκατοστό έτος της ηλικίας του.

Ήταν Σάββατο 18 Μαΐου του 1946. Ο παππούς μου ο Λάμπρος και η γιαγιά η Θεονίτσα, γονείς της μάνας μου, χωρίς πολλές άλλες διαδικασίες και οποιαδήποτε ετοιμασία συναντήθηκαν με τους γείτονες τους, τον παππού Χρύσανθο και την γιαγιά Αρετή. Η μάνα μου ήταν 18 χρονών. Κοιμόταν νωρίς όπως συνήθιζε τότε ο κόσμος, χωρίς τις τηλεοράσεις, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, τότε που δεν υπήρχαν καφετέριες και εστιατόρια, μουσικά κέντρα και τα παρόμοια. Δεν ήξερε τίποτε για την συνάντηση. Δεν της είχαν αναφέρει πως κάτι… σχεδιάζανε γι’ αυτήν, χωρίς αυτήν! Κάπου στο Ζακάκι, που ήταν τότε όπως συνήθιζε να το αποκαλεί ο κόσμος ο λαχανόκηπος της Λεμεσού.

Η μάνα μου δεν έδειξε σημάδια έκπληξης, ούτε αντίρρησης.

  • «Α, εντάξει είναι!», απάντησε μόλις άκουσε το νέο από τους γονείς της!

Η Κυριακή ήταν μπροστά τους. Για τους φρεσκο – χαρτωμένους ήταν μια χαρούμενη μέρα, αλλά και όλους τους Ζακακιώτες, αφού αυτή την ημέρα ήταν προγραμματισμένα τα Θυρανοίξια της Εκκλησίας της Αγίας Βαρβάρας. Όλοι έπρεπε να πάνε στην Εκκλησία, τα εγκαίνια θα γινόντουσαν με τελετάρχη τον Μητροπολίτη Πάφου και Τοποτηρητή Κιτίου τον Λεόντιο Γ’ με την παρουσία πολλών άλλων επισήμων απ’ όλη την επαρχία της Λεμεσού. Η Εκκλησία ήταν ζωσμένη με άσπρες κορδέλες. Η εικόνα εξαιρετική.

Οι Συμπέθεροι και με το νέο ζευγάρι μαζί, έβαλαν τα καλά τους ρούχα και πήγαν στην εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας. Δεν είναι ανάγκη να σας πω ότι, οι ευχές στο νέο ζευγάρι έπεφταν βροχή. Η χαρούμενη μέρα συνεχίστηκε και μετά τα Θυρανοίξια. Το τραπέζι το μεσημεριανό, οι συγγενείς που το έμαθαν και ήρθαν να ευχηθούν έδωσαν ένα πανηγυρικό χρώμα σε μια αγροτική περιοχή που το μόνο που μπορούσε να καυχηθεί πως είχε, ήταν τα σύκα και τα φρέσκα ζαρζαβατικά που καθημερινά τάϊζαν την πόλη της Λεμεσού! Κι οι κάτοικοι του χωριού, αν ήταν τριακόσιοι…

Σήμερα όμως, έχει το Λιμάνι της Λεμεσού, το Καζίνο, Υπεραγορές κλπ.

Η ιστορία μας, ευτυχώς δεν τελειώνει εδώ! Η συνέχεια έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αφού πριν από τέσσερις με πέντε μήνες, ο πατέρας μου μέσα από τα συνηθισμένα οράματά του λόγω της άνοιας που τον βασανίζει λόγω της ηλικίας του, μου διηγήθηκε πως μετά τα αρραβωνιάσματα, ο παππούς μας ο Λάμπρος έτρεξε στο μοναδικό που υπήρχε τότε Τεχνικό Γραφείο στο Ζακάκι, να βγάλει σχέδια για το σπίτι της κόρης του! Η προίκα των γονιών στην κόρη τους.

Μεγάλη ήταν η συγκέντρωση στο οικόπεδο που θα χτιζόταν το σπίτι! Όλοι οι χωριανοί μαζεύτηκαν για να βοηθήσουν στην κατασκευή, που ήταν από πλίνθους (πλιθάρια). Άλλοι ζύμωναν το χώμα με τα άχυρα, άλλοι έσκαβαν τα θεμέλια, άλλοι άπλωναν τους φρέσκους πλίνθους στον ήλιο και οι γυναίκες έψηναν τους καφέδες και κερνούσαν τα γλυκά και τα παρόμοια στους τεχνίτες και όχι μόνον! Καλοκαίρι ήταν, ζέστη μπόλικη, η δουλειά όμως γινόταν γρήγορα και το σπίτι άρχισε να παίρνει σχήμα και μορφή και φαινόταν πως σύντομα θα ολοκληρωθεί. Ήταν Αύγουστος του 1946.

Έτοιμο ήταν το σπίτι, αλλά δίχως την κεραμοσκεπή, μια ξύλινη κατασκευή από ζευκτά που δυστυχώς καθυστερούσε και το πλίνθινο σπίτι έμενε χωρίς σκεπή. Οι τοίχοι του ήταν απροστάτευτοι. Ώσπου…,

Μια καλοκαιρινή μπόρα, μια ισχυρή καταιγίδα μέσα στον Αύγουστο κατέστρεψε ότι είχε χτιστεί! Οι πλίνθινοι τοίχοι έπεσαν, και το οικόπεδο είχε μετατραπεί σε χώρο μπάζων! Φτου κι από την αρχή! Ο παππούς ο Λάμπρος έτρεξε με θυμό στο Τεχνικό Γραφείο που έβγαλε τα σχέδια. Το και το…, το φταίξιμο είναι δικό σας!

  • Δεν φταίμε κύριε Λάμπρο εμείς, αφήσατε τους τοίχους χωρίς τα ζευκτά και την σκεπή που θα διατηρούσαν την κατασκευή όλη ασφαλή σε περίπτωση βροχόπτωσης. Φταίει ο… Εργολάβος!

Βέβαια από αρχαιοτάτων χρόνων έφταιγε ο Εργολάβος, αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση του έτους 1946, δεν υπήρχε πιθανότητα να οδηγήσεις το έργο σε… δικαστικές περιπέτειες. Εργολάβος ήταν όλο το χωριό, που ο καθένας καλοπροαίρετα πήγε να βοηθήσει και να δώσει τα φώτα του και τις γνώσεις του σε μια κατασκευή σύνθετη και κάπως δύσκολη. Ξέρετε τώρα, ο κουμπάρος του συμπέθερου στο τάδε χωριό μου είπε ότι έτσι πρέπει να γίνει… Και έτσι ακριβώς γινόταν!

Ξανάρχισαν οι εργασίες, μπήκαμε στον Σεπτέμβριο, οι πλίνθινοι τοίχοι επιτέλους δέθηκαν με τα ξύλινα ψαλίδια, η κεραμοσκεπή ολοκληρώθηκε χωρίς τις επιπτώσεις της… κλιματικής αλλαγής και ένα πανέμορφο σπίτι φανερώθηκε πάνω στον δρόμο. Εδώ που τον Οκτώβριο του 1946, έγινε ο γάμος του Γεωργίου και της Βασιλικής. Δυστυχώς η ημερομηνία του γάμου δεν έγινε γνωστή, θέλει έρευνα…!

Σ’ αυτό το σπίτι γεννήθηκαν και μεγάλωσαν τα παιδιά τους, η Αντρούλλα, ο Ηρόδοτος και ο Ευγένιος. Σ’ αυτό το σπίτι που θεωρείτο τότε έπαυλη και ποιοι δεν πέρασαν, Δήμαρχοι, Μητροπολίτες, Καθηγητές και Δάσκαλοι, φτωχοί και πλούσιοι, δημόσια άτομα της Κοινωνίας της Λεμεσού που δεν είναι της ώρας να αναφέρω. Ένα σπίτι που και σήμερα ακόμα πάνω στον κεντρικότερο δρόμο της Λεμεσού, την Λεωφόρο Φραγκλίνου Ρούσβελτ, φανερώνει την ομορφιά της παλιάς εποχής. Της γνήσιας και της άδολης. Της γραφικής και της παραδοσιακής.

Γράφτηκε αυτή η αληθινή ιστορία με αμφιβολία που είχα, κατά πόσον τα χαρτώματα του «Γιώρκου και της Βασιλικής» έγιναν στις 18 Μαΐου του 1946. Ρώτησα τον πατέρα μου ο οποίος μετά από πολλή προσπάθεια μου είπε:

  • Η ημερομηνία που αναγράφεται στην πινακίδα μέσα στην Εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας όταν έγιναν τα εγκαίνια της είναι 19 Μαΐου. Το προηγούμενο βράδυ, χωρίς να το ξέρει η μάνα σου, πήγαν οι γονείς μου και την ζήτησαν από τους γονείς της».

Πήγα χθες στην εκκλησία και έβγαλα την φωτογραφία που βρίσκεται στην κορυφή.

Εδώ άρχισε η ιστορία μας. Εύχομαι να μην τελειώσει σύντομα. Ο Γιώργος έχασε την Βασιλική του στις 6 Ιανουαρίου του 1998. Έκτοτε τον συντροφεύουν οράματα πως κάθεται δίπλα του και κουβεντιάζουν, μας παρακαλεί να μην τον διακόψουμε από την συνομιλία, πάντα σεβόμαστε και υπακούμε. Σε έναν άνθρωπο που μέχρι τα 93 του χρόνια οδηγούσε με πιστοποιητικά ικανότητας από τους γιατρούς και στο καφενείο δεν είχε φίλους υπέργηρους παρά μόνον σαραντάρηδες που τους χάριζε ιστορίες γέλιου και ποτέ δεν έλεγε ψέματα. Σε ένα άνθρωπο που δυο – τρία χρόνια πριν (2022), δεν κοιμήθηκε το βράδυ γιατί αγωνιούσε για τον Απόλλωνα Λεμεσού, Κυριακή πρωί ήταν, αν θα νικούσε στον τελευταίο αγώνα του πρωταθλήματος τον Άρη για να στεφθεί πρωταθλητής. Και ναι, το βράδυ εκείνο της 15 Μαΐου του 2022, ήταν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος πάνω στη γη!

Γράφω σήμερα αυτή την αληθινή ιστορία,  με απέραντο σεβασμό στον άνθρωπο που μας μεγάλωσε σε μια περίοδο που η Κυπριακή κοινωνία πέρασε και περνά μέσα από συμπληγάδες. Την γράφω σήμερα γιατί πριν από δυο τρεις μέρες μου είπε επιτακτικά:

  • Ευτυχώς που ήρθες! Πάρε με σε παρακαλώ από εδώ, θέλω να φύγω να πάω στο σπίτι μου στο Ζακάκι!

Ηρόδοτος Χρυσάνθου